"سخنرانی حجت الاسلام شریفی بمناسبت دهه اول محرم هیأت حضرت موسی بن جعفرع طوس۳۳(جلسه سوم)

مورخه:۱۴۰۴/۴/۷

💠 #نذر_در_دل

💬 سوال:

نذر رو حتماً باید به زبون بیاریم؟ اگه توی دل نذر کنیم، قبول نیست؟

✅جواب:

🔹 آیات عظام رهبری، سیستانی، وحید، نوری و شبیری:

بله. برای نذرکردن باید لفظ «للّه علىّ كذا» یا فارسی اون (براى خدا بر من است) رو به زبون بیارین. اگه فقط توی دل گفته باشین، چیزی بهتون واجب نمی‌شه.

👈 مثلاً باید بگین: «برای خدا بر من است که اگه فلان حاجتم روا شد، فلان كار خير رو انجام بدم».

‌🔹 آیت الله مکارم: بله. باید حتماً نذر رو به زبون بیارین؛ اما برای نذرکردن، لفظ خاص «للّه علىّ» یا فارسی اون لازم نیست. همین که بگین «نذر مى‌كنم اگه فلان حاجتم روا شد، فلان كار خير رو انجام بدم»، نذرتون درسته و واجب می‌شه.

۱. بعثت: آغاز نور الهی

بعثت پیامبر اسلام(ص) .

وضعیت دوران جاهلیت

برادر ايشان، جعفر طيّار نيز در هجرت به حبشه، در برابر نجاشى اوضاع دوره جاهلى را چنين ترسيم مى كند: «كنّا اهل الجاهليّة نعبد الاصنام و نأكل الميتة و نأتى الفواحش و نقطع الارحام و نُسى ء الجوار، يأكل القوى منا الضعيف حتّى بعث اللّه رسولا...» ما بت پرستانى بوديم كه در آن روزها مردارخوار و اهل فحشا و فساد بوديم، با بستگان قطع رابطه و با همسايگان بد رفتارى مى كرديم، قدرتمندان ما حقوق ناتوانان را پايمال مى كردند تا اينكه خداوند پيامبرش را مبعوث كرد... .[كامل التاريخ، ج 2، ص ]

وضعیت زنان و ازدواج

جایگاه زنان در جامعه جاهلی بسیار پایین بود و آنان از حقوق اجتماعی و سیاسی محروم بودند .

در جاهلیت (دوران قبل از اسلام در عربستان)، تولد دختران با ننگ و شرمساری همراه بود .

واکنش اعراب جاهلی به تولد دختران** داستان وئاد

وقتی به مردان عصر جاهلی خبر می‌دادند که همسرشان دختر به دنیا آورده، چهره‌شان از خشم و ناراحتی سیاه می‌شد و احساس شرم می‌کردند:

عامل پيدايش اين جنايات

علت شيوع اين عمل در ميان قبيله بنى تميم اين بود كه قبيله ياد شده از پرداخت ماليات به نعمان بن منذر خوددارى كردند و او براى سركوبى آنان به سرزمين آنان لشكر كشيد، احشام آنان را به غارت و زنان را به اسارت برد.

پس از چندى مردان قبيله براى جلب عواطف نعمان به حضور او رفتند و درخواست كردند كه اسيران بنى تميم را كه غالبا دختر بودند آزاد كند، وى گفت: اختيار با دختران است ، آنان مى توانند در خانه هاى اسير كننده خود بمانند يا با پدران خود به وطن خويش بازگردند. همه دختران بازگشتن به وطن را همراه پدران خود بر اقامت در آن منطقه ترجيح دادند جزء دختر قيس بن عاصم كه اقامت نزد اسير كننده را بر رفتن همراه پدر ترجيح داد، اين كار بد بر قيس گران آمد، از اين جهت عهد كرد از آن به بعد اگر داراى دختر شد، در همان دوران كوچكى به زندگى او خاتمه دهد، وى به دنبال اين جريان در طول عصر خود 17 دختر را زنده زنده به گور كرد و عمل او براى قبايل ديگر الگو گرديد

> وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ * يَتَوَارَىٰ مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ ۚ أَيُمْسِكُهُ عَلَىٰ هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ

> (سوره نحل، آیات ۵۸-۵۹)

ترجمه:

*و هنگامی که به یکی از آنان بشارت دهند دختری (برای تو) به دنیا آمده، چهره‌اش سیاه می‌شود (از شدت خشم و ناراحتی) و نفسش در سینه حبس می‌گردد. از قوم خود پنهان می‌شود (و می‌اندیشد:) آیا این ننگ را تحمل کند، یا دختر را در خاک پنهان سازد؟ آگاه باشید که بد حکم می‌کنند!*

دليل تنفر اعراب جاهل از دختر، امور زير بوده است:

الف: دختر نقش اقتصادى و توليدى نداشته و بار زندگى بوده است.

ب: در جنگ كه سرنوشت قبيله به آن بوده، دختر قدرت جنگيدن و دفاع نداشته است.

ج: در جنگ ها، دختران به اسارت رفته و مورد تجاوز دشمن قرار مى گرفتند.

بر خلاف تفكّر جاهلى، اسلام براى دختر، ارزش زيادى قائل شده است كه به گوشه اى از آن اشاره مى كنيم:

پيامبر اسلام مى فرمايد: «نعم الولد البنات»(بحار، ج 104، ص 94.) دختران چه فرزندان خوبى هستند. خداوند نيز نسل پيامبر را از دخترش فاطمه زهرا قرار داده است.

امام صادق عليه السلام به مردى كه از تولد دخترش ناراحت بود فرمود: آيا تو بهتر مى دانى يا خدا؟ گفت: خدا، امام فرمود: خداوند نيز آنچه را براى تو بهتر بوده، انتخاب كرده و به تو دختر داده است.(وسائل، ج 15، ص 103. )

موضع اسلام در برابر این رسم زشت**

اسلام با این سنت شوم به شدت مبارزه کرد و آن را از گناهان بزرگ شمرد. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:

> «مَنْ عَالَ جَارِيَتَيْنِ حَتَّى تَبْلُغَا، جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَنَا وَهُوَ كَهَاتَيْنِ» (و انگشتانش را به هم چسباند).

> (صحیح مسلم)

یعنی: *هر کس دو دختر را سرپرستی کند تا به سن بلوغ برسند، روز قیامت من و او مانند این دو انگشت (که به هم چسبیده‌اند) همراه خواهیم بود.*

همچنین قرآن کریم در سوره تکویر می‌فرماید:

> وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ * بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ

> (سوره تکویر، آیات ۸-۹)

یعنی:و هنگامی که از دختر زنده به گور شده پرسیده شود که به کدام گناه کشته شد؟*

موؤدة» به معناى دختر زنده به گور شده است. يكى از عادات بسيار بد جاهليّت اين بود كه به خاطر فقر يا احساس ننگ، گاهى دختران خود را زنده به گور مى كردند

نتیجه‌گیری**

اسلام با این افکار جاهلی مبارزه کرد و ارزش والایی به زنان و دختران داد. پیامبر (ص) فرمود: «بهشت زیر پای مادران است» و با تشویق به تربیت دختران، فرهنگ جدیدی را در جامعه نهادینه کرد.

اگر نیاز به توضیح بیشتری دارید، خوشحال می‌شوم کمک کنم.

داستان قیس ابن عاصم

و نيز در حالات قيس بن عاصم كه از اشرف و رؤسان قبيله بنى تميم در جاهليت بود و پس از ظهور پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم اسلام آورد مى خوانيم: روزى به خدمت پيامبر آمد تا بار گناه سنگينى را كه بر دوش‍ مى كشد شايد سبك كند، عرض كرد در گذشته گروهى از پدران بر اثر جهل و بى خبرى دختران بى گناه خود را زنده به گور كردند، من نيز 12 دختر نصيبم شد كه همه آنها را به اين سرنوشت شوم مبتلا ساختم! هنگامى كه سيزدهمين دخترم را همسرم مخفيانه به دنيا آورد چنين وانمود كرد كه نوزادش مرده به دنيا آمده، اما در خفا آن را در نزد اقوام خود فرستاده بود، موقتا فكرم از ناحيه اين نوزاد راحت شد؛ اما بعدا كه از ماجرا آگاه شدم او را با خود به نقطه اى بردم و به تضرع و التماس و گريه اعتنا نكرده و زنده به گورش ساختم! پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم از شنيدن اين ماجرا سخت ناراحت شد و در حالى كه اشك مى ريخت فرمود

نامه یزید به ولید فرماندار مدینه

با مرگ معاویه در سال ۶۰ هجری، پسرش یزید بر مسند خلافت تکیه زد و مردم با وی بیعت کردند.

آن گاه یزید با ارسال نامه ای به حاکم مدینه نوشت: مردم را فراخوان از آنان بیعت گیر. و از بزرگان قریش آغاز کن و نخستین آنان حسین بن علی باشد.(تزاثناش، ج ۱۰، ص ۱۶۴)

وقتی حاکم مدینه از امام حسین ـ علیه السلام ـ بیعت خواست، آن حضرت در پاسخ فرمود:

نحن اهل بیت النبوه و معدن الرساله. و یزید فاسق شارب الخمر و قاتل النفس. و مثلی لا یبایع لمثله….(مثیر الاحزان، ص ۲۴)

ما خاندان نبوت و معدن رسالتیم. و یزید فاسق، میگسار و آدم کش است . و مثل من با مثل او بیعت نکند….

. چهار دسته از افراد وارد بهشت نمیشوند. 1- عاق والدین ولو بلحظة. 2- تارک الصلاة ولو برکعة. 3- شارب الخمر ولو بقطرة. 4- مانع الزکوة ولو بحبة. ...

اشعارایرج میرزا » »

شراب

ابلیس شبی رفت به بالین جوانی

آراسته با شکل مهیبی سَر و بَر را

گفتا که منم مرگ و اگر خواهی زنهار

باید بگزینی تو یکی زین سه خطر را

یا آن پدر پیر خودت را بکشی زار

یا بشکنی از خواهر خود سینه و سر را

یا خود ز می ناب کشی یک دو سه ساغر

تا آنکه بپوشم ز هلاک تو نظر را

لرزید از این بیم جوان بر خود و جا داشت

کز مرگ فتد لرزه به تن ضَیَغمِ نَر را

گفتا پدر و خواهر من هر دو عزیزند

هرگز نکنم ترک ادب این دو نفر را

لیکن چو به می دفع شر از خویش توان کرد

مِی نوشم و با وی بکنم چاره شر را

جامی دو بنوشید و چو شد خیره ز مستی

هم خواهر خود را زد و هم کشت پدر را

ای کاش شود خشک بنِ تاک و خداوند

زین مایه شر حفظ کند نوع بشر را

داستان عبدالله ابن حنظله

اما فرزندی که بدنیا آمد یعنی عبدالله عاقبت وی چه شد؟

او زمانی که رشد یافت توصیه های امام حسین (ع)و افشاگری آقا نسبت به حکومت یزید و فساد آنان را جدی نگرفت و براي اثبات وضعيت يزيد به توضيحات ابي عبدالله (ع)اكتفا نكرده و خود عازم شام شده است و چرا كشتن شهداي كربلا و به اسارت گرفتن اهل بيت را براي بي كفايتي يزيد كافي نمي دانست و نياز به احراز ميگساري و سبك بازي او داشت، در حالي كه آن حضرت نيز انگيزه و علت قيام خويش را همين موارد اعلام شده از سوي عبدالله معرفي مي كرد.

وقتي او و هيأتش از شام برگشت گفتند: ما با خليفهاي (يزيد بن معاويه) روبرو شديم كه علني شراب ميخورد؛ قمار ميكرد؛ سگبازي مينمود؛ ميمون بازي ميكرد و حتي با محارم خود زنا ميكرد. بعد عبدالله بن حنظله كه هشت پسر داشت، رو به مردم مدينه كرد و گفت: من چيزي فهميدم. شما قيام بكنيد يا نكنيد، من قيام ميكنم، همين طور هم شد. در قيام حرّه عليه يزيد در سال 63 هجري قمري خود و هشت پسرش به شهادت رسيدند.