معارف

سخنرانی حجت الاسلام شریفی بمناسبت دهه اول محرم منزل خانم سیفیان
مورخه ۱۴۰۴/۴/۹(جلسه پنجم)
۱. بعثت: آغاز نور الهی
بعثت پیامبر اسلام(ص) .
وضعیت دوران جاهلیت
برادر ايشان، جعفر طيّار نيز در هجرت به حبشه، در برابر نجاشى اوضاع دوره جاهلى را چنين ترسيم مى كند: «كنّا اهل الجاهليّة نعبد الاصنام و نأكل الميتة و نأتى الفواحش و نقطع الارحام و نُسى ء الجوار، يأكل القوى منا الضعيف حتّى بعث اللّه رسولا...» ما بت پرستانى بوديم كه در آن روزها مردارخوار و اهل فحشا و فساد بوديم، با بستگان قطع رابطه و با همسايگان بد رفتارى مى كرديم، قدرتمندان ما حقوق ناتوانان را پايمال مى كردند تا اينكه خداوند پيامبرش را مبعوث كرد... .[كامل التاريخ، ج 2، ص ]
وضعیت زنان و ازدواج
جایگاه زنان در جامعه جاهلی بسیار پایین بود و آنان از حقوق اجتماعی و سیاسی محروم بودند .
در جاهلیت (دوران قبل از اسلام در عربستان)، تولد دختران با ننگ و شرمساری همراه بود .
واکنش اعراب جاهلی به تولد دختران** داستان وئاد
وقتی به مردان عصر جاهلی خبر می‌دادند که همسرشان دختر به دنیا آورده، چهره‌شان از خشم و ناراحتی سیاه می‌شد و احساس شرم می‌کردند:
عامل پيدايش اين جنايات
علت شيوع اين عمل در ميان قبيله بنى تميم اين بود كه قبيله ياد شده از پرداخت ماليات به نعمان بن منذر خوددارى كردند و او براى سركوبى آنان به سرزمين آنان لشكر كشيد، احشام آنان را به غارت و زنان را به اسارت برد.
پس از چندى مردان قبيله براى جلب عواطف نعمان به حضور او رفتند و درخواست كردند كه اسيران بنى تميم را كه غالبا دختر بودند آزاد كند، وى گفت: اختيار با دختران است ، آنان مى توانند در خانه هاى اسير كننده خود بمانند يا با پدران خود به وطن خويش بازگردند. همه دختران بازگشتن به وطن را همراه پدران خود بر اقامت در آن منطقه ترجيح دادند جزء دختر قيس بن عاصم كه اقامت نزد اسير كننده را بر رفتن همراه پدر ترجيح داد، اين كار بد بر قيس گران آمد، از اين جهت عهد كرد از آن به بعد اگر داراى دختر شد، در همان دوران كوچكى به زندگى او خاتمه دهد، وى به دنبال اين جريان در طول عصر خود 17 دختر را زنده زنده به گور كرد و عمل او براى قبايل ديگر الگو گرديد
> وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ * يَتَوَارَىٰ مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ ۚ أَيُمْسِكُهُ عَلَىٰ هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ
> (سوره نحل، آیات ۵۸-۵۹)
ترجمه:
*و هنگامی که به یکی از آنان بشارت دهند دختری (برای تو) به دنیا آمده، چهره‌اش سیاه می‌شود (از شدت خشم و ناراحتی) و نفسش در سینه حبس می‌گردد. از قوم خود پنهان می‌شود (و می‌اندیشد:) آیا این ننگ را تحمل کند، یا دختر را در خاک پنهان سازد؟ آگاه باشید که بد حکم می‌کنند!*
دليل تنفر اعراب جاهل از دختر، امور زير بوده است:
الف: دختر نقش اقتصادى و توليدى نداشته و بار زندگى بوده است.
ب: در جنگ كه سرنوشت قبيله به آن بوده، دختر قدرت جنگيدن و دفاع نداشته است.
ج: در جنگ ها، دختران به اسارت رفته و مورد تجاوز دشمن قرار مى گرفتند.
بر خلاف تفكّر جاهلى، اسلام براى دختر، ارزش زيادى قائل شده است كه به گوشه اى از آن اشاره مى كنيم:
پيامبر اسلام مى فرمايد: «نعم الولد البنات»(بحار، ج 104، ص 94.) دختران چه فرزندان خوبى هستند. خداوند نيز نسل پيامبر را از دخترش فاطمه زهرا قرار داده است.
امام صادق عليه السلام به مردى كه از تولد دخترش ناراحت بود فرمود: آيا تو بهتر مى دانى يا خدا؟ گفت: خدا، امام فرمود: خداوند نيز آنچه را براى تو بهتر بوده، انتخاب كرده و به تو دختر داده است.(وسائل، ج 15، ص 103. )
موضع اسلام در برابر این رسم زشت**
اسلام با این سنت شوم به شدت مبارزه کرد و آن را از گناهان بزرگ شمرد
اشعار عبدالله
عمو تا نالۀ هَل مِن مُعينت را شنيدم
اي عمو تا نالۀ هَل مِن مُعينت را شنيدم
از حرم تا قتلگه با شور جانبازي دويدم
آنچنان دل بُرد از من بانك هَل مِن ناصِر تو
كآستينم را زدست عمّه‌ام زينب كشيدم
فرصتي نيكو زهل من ناصرت آمد بدستم
تو كرم كردي كه من در قلزم خون آرميدم
جاي تكبير اذان ظهر در آغوش گرمت
بانك مادر مادرِ زهرا در اين صحرا شنيدم
گرچه طفلي كوچكم امّا قبولم كن عمو جان
بر سر دست تو من قرباني شش ماه ديدم
كس نداند جز خدا كز غصّۀ مظلومي تو
با چه حالي از كنار خيمه در مقتل رسيدم
دست من افتاد از تن گو سرم بر پايت اُفتد
سر چه باشد تير عشقت را بجان خود خريدم
تا بُرون از خيمه گه رفتي دل من با تو آمد
تو برفتن رو نهادي من زماندن دل بُريدم
جاي بابايم امام مجتبي خالي است اينجا
تا ببيند من به قربانگاه تو آخر شهيدم
ناله اي از سوز دل
كردم به زير تيغ قاتل