سخنرانی حجت الاسلام شریفی مسجد علی ابن ابیطالب بمناسبت هفته دفاع مقدس
مورخه ۱۴۰۴/۷/۲
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّي لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلّهِ فَإِنِ انتَهَواْ فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَي الظَّالِمِينَ (193بقره)

و با آنها بجنگيد تا فتنه (بت پرستى وسلب آزادى از مردم،) باقى نماند ودين، تنها از آنِ خدا شود. پس اگر (از روش نادرست خود) دست برداشتند، (مزاحم آنها نشويد. زيرا) تعدّى جز بر ستمكاران روا نيست

دفاع مقدس چیست؟

دفاع مقدس به دوره هشت ساله جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران اطلاق می‌شود. از دیدگاه ما، این جنگ یک "دفاع" در برابر متجاوز و "مقدس" به دلیل حضور داوطلبانه مردم، باورهای مذهبی و روحیه ایثارگری بود.

علل و زمینه‌های جنگ

· بحران‌های داخلی ایران: وقوع انقلاب اسلامی و تضعیف ساختارهای نظامی و سیاسی کشور.
· ادعاهای تاریخی عراق: اختلافات مرزی به ویژه بر سر حاکمیت بر اروندرود (شط العرب).
· تجاوز آشکار: حمله هوایی و زمینی عراق به فرماندهی صدام حسین در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹.
· اهداف صدام: تصرف استان خوزستان و تضعیف نظام نوپای جمهوری اسلامی.
· حمایت قدرت‌های خارجی: کشورهایی مانند ایالات متحده، شوروی سابق و برخی کشورهای عربی از عراق حمایت سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی کردند.

ویژگی‌های اصلی دفاع مقدس

1. مردمی بودن: حضور داوطلبانه و گسترده مردم از همه اقشار (دانشجو، کارگر، کشاورز، روحانی و...) در قالب بسیج.
2. قداست و معنویت: جنگ با شعارهای مذهبی و باور به "جهاد در راه خدا" و "شهادت طلبی" همراه بود.
3. رهبری واحد: نقش محوری و رهبری امام خمینی (ره) در بسیج عمومی و تعیین استراتژی کلی.
4. نقش بی‌بدیل رزمندگان: ایثارگری‌های مثال‌زدنی سپاه پاسداران، ارتش جمهوری اسلامی ایران و بسیج.
5. تحریم اقتصادی و انزوای بین‌المللی: ایران در طول جنگ با تحریم‌های شدید و کمبود تجهیزات نظامی مواجه بود.

فشار قرار دادن عراق به خاک این کشور حمله کرد (مانند عملیات والفجر ۸ و تصرف فاو).
4. دوره پایانی جنگ و پذیرش قطعنامه (۱۳۶۶ - ۱۳۶۷): با تغییر تاکتیک عراق به جنگ شهرها و استفاده از سلاح‌های شیمیایی و همچنین فشارهای بین‌المللی، ایران قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت را در تیرماه ۱۳۶۷ پذیرفت و جنگ در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ به پایان رسید.

دستاوردها و پیامدهای دفاع مقدس

دستاوردها برای ایران:

· حفظ تمامیت ارضی و استقلال کشور.
· تقویت روحیه همبستگی ملی و خودباوری.
· ایجاد فرهنگ ایثار، شهادت و مقاومت.
· تقویت نهادهای دفاعی داخلی مانند سپاه پاسداران.

پیامدهای جنگ:

· تلفات انسانی و اقتصادی سنگین: شهادت یا جانبازی صدها هزار نفر و خسارات فراوان به زیرساخت‌های کشور.
· تثبیت نظام جمهوری اسلامی: جنگ به تثبیت حاکمیت نظام نوپای جمهوری اسلامی کمک کرد.
· تأثیرگذاری بر ژئوپلیتیک منطقه: ایران به عنوان یک قدرت مقاومتی در منطقه مطرح شد.

جمع‌بندی نهایی

دفاع مقدس تنها یک جنگ نظامی نبود، بلکه یک پدیده اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی بود که هویت ملی ایران در دهه اول انقلاب را شکل داد. مطالعه این دوره تنها با نگاه نظامی ناقص خواهد بود و درک ابعاد مردمی، معنوی و فرهنگی آن برای فهم کامل تاریخ معاصر ایران ضروری است.

اگر علاقه‌مند به مطالعه جزئیات بیشتر درباره یک عملیات خاص، نقش یک شخصیت برجسته یا ابعاد فرهنگی جنگ هستید، حتماً بگویید تا اطلاعات تکمیلی ارائه شود